Newsletter

Chcesz otrzymywać najnowsze informacje z regionu, nowo dodanych obiektach turystycznych? Zostań subskrybentem naszego newslettera!

(*) - pole obowiązkowe

Statystyka

  • Wszytkich: 19061863
  • W tym roku: 193289
  • W tym miesiącu: 68047
  • Dziś: 1052
  • Online: 37

Niegowa - Mirów - Bobolice

Niegowa to gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie częstochowskim. Leży na terenie Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych na południowy wschód od Częstochowy, w dorzeczu Pilicy i Warty. Gmina, mająca 20 sołectw, zajmuje obszar 88 km2. Aż 60 % terytorium gminy znajduje się na pagórkowatych terenach jurajskiego parku krajobrazowego Orlich Gniazd. Gminę zamieszkuje 6129 mieszkańców, średnia gęstość zaludnienia wynosi 70 osób/km2. Jest to rejon typowo rolniczy; w którym żywo kultywowane są zwyczaje ludowe.
Gmina jest jednym z piękniejszych terenów Jury Krakowsko - Częstochowskiej, nic więc dziwnego że spory jej obszar włączono w skład parku krajobrazowego Orlich Gniazd. Pagórkowaty teren nie tylko dodaje uroku sielskim krajobrazom, ale tez stanowi poważny problem w rolniczym użytkowaniu tych ziem. Przez Niegowę biegnie, dzieląc gminę pozornie na dwie części, stary trakt łączący Siewierz z Lelowem. Teren nie jest skażony przez przemysł. Tutejszy krajobraz urozmaicony jest lasami, wapiennymi skałami i górującymi nad okolicą średniowiecznymi (niestety zrujnowanymi) fortecami.

Rys historyczny

W dokumentach wieś Niegowa zostaje po raz pierwszy wymieniona w 1306 roku. Wtedy to na wieś najechali najemnicy biskupa krakowskiego Jana Muskaty, którzy zniszczyli miejscowy kościół. Z tej informacji wynika, że na początku XIV wieku w Niegowie istniał kościół drewniany. Najprawdopodobniej istniał on już w XIII wieku.

W 1347 roku dziedzic Niegowy - Imram uzyskał od króla Kazimierza Wielkiego pozwolenie na przeniesienie wsi wraz z przysiółkami do tej wsi należącymi na prawo niemieckie. Wieś zyskała sołtysa oraz przywileje takie jak wolność osobista chłopów, dziedziczność posiadanego gruntu i wiele innych. Fakt lokowania wsi na prawie niemieckim niósł ze sobą pozytywne skutki w postaci rozwoju gospodarczego.

W latach 1371-1391 ziemia Niegowska wchodziła w skład dystryktu sądowego olsztyńskiego księcia Władysława Opolskiego, obejmującego wsie o różnych typach własności. Za sprawą tegoż księcia od 1383 roku Niegowa znalazła się w dobrach bobolickich, których właścicielem został bliski współpracownik Opolczyka i zaufany człowiek - Węgier Andrzej Schony z Barnabas. Niegowa od 1398 roku należy do córki Andrzeja z rodu Boboli - Anny i jej dwóch mężów Stanisława Szafrańca Młodziejowskiego oraz Mszczuja z Wierzchowska.

W 1495 roku Kazimierz Jagiellończyk oddaje Mirów z okolicznymi królewszczyznami wraz z Niegową rodowi Myszkowskich posiadających tytuł margrabiów na Mirowie, którzy w sposób szczególny dbają o rozwój tego terenu. Na przełomie XVI - XVII wieku powiększają i upiększają w stylu barokowym kościół w Niegowie. W XVII wieku ród Myszkowskich wymiera. Włości i tytuł margrabiach przechodzą na Wielopolskich. Ksiądz Władysław Borek wymienia nazwiska szlachciców, którzy dzierżyli Niegowę i dobra wchodzące w skład tegoż majątku. W połowie XVII wieku wieś posiadają Chodakowscy herbu Dołęga, a ściślej w roku 1680 jeden z braci Bogusław. Prawdopodobnie dobra Chodakowskich były zadłużone u szlachciców, a także lichwiarzy żydowskich. Dlatego już w 1690 roku właścicielem Niegowy i kolatorem kościoła został Kazimierz z Kurozwęk Poraj Męciński.

W XVII wieku ziemię niegowską objęły walki. Dwukrotnie na tym terenie przebywają Szwedzi. W okresie potopu w latach 1655 - 1660 w parafii Niegowa Szwedzi pod wodzą gen. Lindnera zajmują opuszczony przez Myszkowskich zamek w Mirowie, częściowo burzą osadę i zamek w Bobolicach za stawiany im opór.

Podobne zdarzenia niesie za sobą drugi najazd szwedzki z 1701 roku, kiedy to Szwecja próbowała rozbić związek militarny polsko - saski poprzez interwencję zbrojną.
Mieszkańcy Niegowy i okolic opuszczają swoje domostwa i ukrywają się w pobliskich lasach i jaskiniach. Wojska szwedzkie plądrują i niszczą opustoszałe chaty.
W XVIII wieku istnieje dwór w Niegowie, zamieszkuje go Wojciech Męciński, który oddaje wieś Niegowa niejakiemu Bełchackiemu.

Zniszczenia wojenne przyczyniły się do upadku gospodarki i gwałtownego ubożenia ludności, a co za tym idzie do wielkiej biedy. Również dla Niegowy następujące po wojnach lata 1705 - 1710 odznaczają się nieurodzajem, głodem a w konsekwencji wysoką umieralnością. Głód doskwiera szczególnie w Ogorzelniku, Łutowcu i Bobolicach, gdzie wycieńczeni głodem i chorobami ludzie umierają na drogach. Do głodu dołącza epidemia cholery, która pochłania około 100 osób, czyli jedną dwunastą ludności parafii. Jak wynika z metryk parafialnych podobne pokłosie śmierci niosą ze sobą srogie zimy, a najbardziej z 1739 roku. Pierwsza połowa XVIII stulecia zamyka się dla Niegowy dużym spadkiem liczby ludności chłopskiej.

W czasie powstania kościuszkowskiego również na tych terenach prowadzone są walki z zaborcami. Stoczona zostaje walka wojsk polskich z rosyjsko - pruskimi rozpoczęta pod Janowem, a kontynuowana pomiędzy wsiami Postaszowice - Trzebniów - Niegówka - Moczydła - Niegowa. Potyczka ta zakończyła się pod kościołem w Niegowie - obsadzonym przez wojska polskie. W wyniku walk uszkodzona została i zburzona część ogrodzenia kościelnego. Ucierpiały też budynki plebańskie i część wsi.

Niegowa po rozbiorach znalazła się w państwie pruskim jako tzw. Nowy śląsk. Po kongresie wiedeńskim w 1815 roku Niegowa stała się częścią Królestwa Polskiego, połączonego unią personalną z Rosją. Dawne departamenty przemieniono na województwa.

Wiek XIX dla ziemi niegowskiej jest czasem wielu zmian. Ulega pogorszeniu sytuacja gospodarcza, zahamowany zostaje rozwój kulturalny. Ludność oprócz zmagań dnia codziennego, musi przeciwstawiać się zaborcy, który narzucił swoje warunki życia. Pomimo tych trudów mieszkańcy Niegowy uczestniczyli w walce o niepodległość, w czasie trwania powstania styczniowego przez około rok funkcjonowało polskie państwo podziemne, a walki jakie prowadzono z wrogiem miały charakter partyzancki. Cywilnym Naczelnikiem Rządu Narodowego na obwód lelowski został Hipolit świderski - dziedzic Mzurowa. Z bronią w ręku walczyło około 20 mieszkańców głównie z Niegowy, Tomiszowic, Postaszowic, Gorzkowa i Ogorzelnika. Na ziemiach niegowskich doszło do kilku potyczek powstańców z wojskami rosyjskimi. Obecność partyzantki powstańczej sprowadziła na tereny Niegowa wojska rosyjskie, które rewidowały domy mieszkańców i rekwirowały mienie. Oddziały Mossakowskiego ukrywały się w lasach i wśród skał w Mirowie. Teren od Huciska przez Zdów do Ogorzelnika nazwano "stajnią powstańczą". W niegowskim kościele sporządzono trzy akty zgonu zmarłym powstańcom, którzy polegli 28 września 1863 roku i zostali pochowani na cmentarzu parafialnym.

W okresie międzywojennym w Niegowie została wybudowana 7 - oddziałowa szkoła podstawowa. W parafii powstało pięć szkół i dwie ochronki. Przy szkole w Niegowie, kosztem Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Zawierciu, założono ogród owocowy. W Niegowie powstała Ochotnicza Straż Pożarna której prezesem został ks. Hamerling oraz Kasa Stefczyka Spółdzielnia z odpowiedzialnością nieograniczoną. Wieś została zaopatrzona w wodę, dzięki budowie studni głębinowej.
Wszelkie poczynania podejmowane przez władze państwowe i samorządowe dla ożywienia gospodarczego przerwała nowa wojna i zbrodnicza okupacja.

W Niegowie w okresie II wojny światowej powszechny był ruch oporu, który stanowił sprawę honoru i obowiązku patriotycznego. Na terenie ziemi niegowskiej skuteczną walkę z okupantem prowadziły oddziały partyzanckie Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Niegowa w okresie II wojny światowej znalazła się pod niemieckim zarządem wojskowym. W połowie października 1939 roku Niegowa znalazła się w Generalnej Guberni w dystrykcie radomskim. Niegowa i okolice zostały wyzwolone z pod okupacji niemieckiej w styczniu 1945 roku wtedy też rozpoczął się nowy etap w jej dziejach. Po II wojnie światowej zaczęto budować nową wieś. Powstały nowe potrzeby i nowe problemy.

Atrakcje turystyczne

Gmina Niegowa leży w bezpośrednim sąsiedztwie dużych aglomeracji miejskich. Posiada bardzo dogodne położenie geograficzne i połączenia komunikacyjne oraz walory przyrodnicze i krajobrazowe. Jest więc naturalnym zapleczem turystycznym dla mieszkańców śląska, Zagłębia i nie tylko.
Malownicze tereny, niepowtarzalne jurajskie krajobrazy, czyste powietrze i spokój dają możliwość prawdziwego wypoczynku i rekreacji. Można tu uprawiać turystykę pieszą i rowerową. Okolice Niegowy charakteryzują się wzniesieniami i głębokimi jarami, różnica wysokości dochodzi czasami do 90m. Ukształtowanie terenu pozwala zimą na uprawianie narciarstwa i saneczkarstwa. Atrakcyjne szlaki turystyczne o różnym stopniu trudności zachęcają do wędrówek i spacerów. Skałki i groty przyciągają wspinaczy i speleologów.
Koneserom polecamy wyprawy do jaskiń Księdza Borka, Szczeliny Piętrowej, Kamiennego Gradu, Trzebniowskiej, Wiernej, Wiercicy, Ludwinowskjej, Suchej, jaskini w Sokolnikach, Gliwickiej Studni i innych. Jedną z ciekawszych grup ostańców wapiennych są Skały Mirowskie, z bardzo dobrymi warunkami do uprawiania wspinaczki.
Typowym dla gminy jest mozaikowy rozkład różnych biotypów, od suchych i ciepłych, do wilgotnych i chłodnych zalesionych terenów otwartych. Dzięki różnorodności środowisk występuje tutaj duże bogactwo flory i fauny, które świadczy o unikalnym charakterze świata roślinnego i zwierzęcego tych terenów.

Najbardziej godne uwagi są ruiny średniowiecznych zamków obronnych w Mirowie i Bobolicach, które są położone na południe od Niegowy, oddalone są od siebie o 1,5 km. Należą do najpiękniejszych na szlaku Orlich Gniazd. Warta zwiedzenia jest również strażnica w Łutowcu. Ponadto czternastowieczny kościół pod wezwaniem św. Mikołaja w Niegowie, a także Mirowska Góra z jaskinią Kamiennego Gradu i Szczeliną Piętrową w Mirowie, grzędy skalne między zamkami w Mirowie i Bobolicach.
Przez teren gminy przechodzą szlaki turystyczne; czerwony - Szlak Orlich Gniazd, niebieski - Szlak Warowni Jurajskich, żółty - Zamonitu.

(Źródło - www.niegowa.pl)

 

 

 

Inne portale:
noclegi w Beskidach noclegi w Pieninach noclegi w Sudetach noclegi w Karkonoszach