Wieś gminna o charakterze miejskim nad Wiercicą, leżąca na pograniczu Wyżyny Krakowskiej i Niecki Nidziańskiej, położona na obszarze Jury Krakowsko - Częstochowskiej w odległości 20 km od Częstochowy i 90 km od Krakowa zajmuje obszar o powierzchni 14.700 ha, z czego 52% stanowią lasy mieszane, głównie sosnowo- bukowe. W 22 wsiach mieszka niewiele prawie 6.000 osób. Przez Janów przebiega droga krajowa Częstochowa - Kielce i wojewódzka św. Anna- Żarki.

Rys historyczny

1670 rok - Jan Aleksander Koniecpolski (h. Pobóg) - wojewoda Bracławski i Sieradzki, zakłada miasto Janów na tak zwanym ,,surowym korzeniu" - nazwa nadana została od jego imienia -Janów. Sprawienie pieczęci wójta i burmistrza miasta Janowa. Parafią jest Złoty Potok, a proboszczem Florian Silnicki.

1696 rok - nadanie praw miejskich dla Janowa.

1700 rok - Klucz dóbr Potockich staje się ponownie własnością Potockich (herbu Pilawa). Jednocześnie potwierdzenie przez nowych właścicieli praw miejskich dla Janowa jako samodzielnej jednostki terytorialnej. Potoccy (herbu Pilawa) nadają majątkowi rodowemu (w odróżnieniu od wsi gminnej Potok) przydomek ,,Złoty" od Złotej Pilawy, herbu którym się pieczętowali. Od tej pory funkcjonują dwie nazwy: Potok w odniesieniu do wsi i Złoty Potok w odniesieniu do majątku obejmującego większy obszar kilku wsi.

1709 rok - wybudowanie pierwszej drewnianej kaplicy w Janowie, staraniem proboszcza parafii Potok - Floriana Silnickiego - kanonika katedry krakowskiej.

1852 rok - Hr. Wincenty Krasiński zmienia herb Janowa (Pobóg) na swój herb rodowy (ślepowron). Jednocześnie herb wsi herbowej Potok Złoty -(Pilawa) zmienia na herb Krasińskich - Korwin (ślepowron).

1863 rok - 6 lipca miała miejsce bitwa powstańcza pod Janowem. Oddział powstańczy liczący 200 osób, pod dowództwem pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego śmiałym atakiem na stacjonujących w Borku Rosjan, wyparł ich z Janowa, zajął miasto oraz przejął transport cesarskiego złota. W trzy dni później 9 lipca płk. Ernroth komendant Częstochowy wyruszył na czele oddziału wojska i w odwecie kazał spalić Janów (w wielkim pożarze ocalała 1 kaplica drewniana w Janowie). Część ludności wymordowano i wrzucono do studni na rynku w Janowie. Powstańców dopadli ok. 3 km od Janowa w pobliżu śmiertnego Dębu. Zaskoczony Chmieleński zdołał jednak wycofać się bez znacznych strat , a nawet jak głosi podanie, ukryć skarb powstańczy w ruinach Ostrężnickiego Zamku.

1870 rok - za udział mieszkańców w Powstaniu Styczniowym , po upadku powstania, Janów utracił prawa miejskie (dekretem carskim na podstawie postanowień Komitetu Urządzającego) i został włączony jako osada do gminy Złoty Potok.

1878 rok - na miejscu spalonego kościoła drewnianego w Janowie wybudowano nowy murowany kościół staraniem proboszcza parafii Złoty Potok - Ludwika Janikowskiego i przy materialnej pomocy Hr. Edwarda. A. Raczyńskiego. Omijając ukaz carski, zabraniający budowania nowych kościołów, pod pretekstem remontu kaplicy, postawiono kościół murowany w Janowie, pod nadzorem miejscowego budowniczego Antoniego Migalskiego.

1881 rok - założenie przez Edwarda Raczyńskiego pstrągarni w Złotym Potoku. Była to największa i pierwsza tego typu hodowla w kontynentalnej Europie. Pierwszą ikrę Pstrąga Tęczowego sprowadzono do Złotego Potoka ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. Ikra transportowana była statkiem, w mchu obłożonym lodem, zawinięta w papier i zapakowana w drewniane skrzynie. Transport ikry eskortował senator amerykański i na jego cześć Raczyński nazwał jeden ze stawów w Złotym Potoku - ,,Amerykan". Pstrągarnia czynna jest bez przerwy po dzień dzisiejszy.

1912 rok - 15 lipca kościół w Janowie staje się kościołem parafialnym Nipokalanego Poczęcia NMP. W Janowie powstaje Ochotnicza Straż Pożarna, przy Straży działa orkiestra i kółko teatralne.

1914 rok - II wielki pożar Janowa w czasie I wojny światowej. 8 grudnia pocisk artyleryjski trafia w kościół w Janowie wzniecając pożar. Z kościoła zostają jedynie przepalone mury. Po pożarze Janów zostaje odbudowany jako wieś murowana.

1931 rok - Odbudowano kościół w Janowie w dniu 7 kwietnia biskup częstochowski dr Teodor Kubina dokonał konsekracji kościoła.

1939 rok - III pożar Janowa w czasie II wojny światowej. Zacięte walki obronne Armii Kraków w okolicy Złotego Potoka. W trzecim dniu wojny ginie przy W listopadzie Niemcy przesiedlają Hr. Raczyńskich z Pałacu do dworku Krasińskiego.

Atrakcje turystyczne

Gmina jest niezwykle atrakcyjna turystycznie. Jest tutaj wszystko co zapewnia wspaniały wypoczynek, a więc: przepiękne lasy, krystalicznie czysta woda, malownicze ostańce o fantastycznych kształtach, świeże, pachnące żywicą powietrze oraz niezapomniane krajobrazy jurajskie. Wśród wzniesień (380 m npm.) niezwkle urokliwa jest dolina rzeki Wiercicy, biorącej tutaj swój początek u źródeł Elżbiety i Zygmunta. Dla zachowania najpiękniejszych miejsc utworzono cztery rezerwaty przyrody: "Parkowe", "Kaliszak", "Bukowa Kępa" i "Ostrężnik" wchodzące w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych. Prawdziwą perłą jest wieś Złoty Potok i jego okolice, związane z poetą polskiego romantyzmu Zygmuntem Krasińskim. W klasycystycznym dworku Krasińskich z 1829 r mieści się obecnie muzeum biograficzne wieszcza. Obok dworku na terenie parku znajduje się pałac Raczyńskich, a w nim siedziba Jurajskich Parków Krajobrazowych. W pałacu zlokalizowano ekspozycję przyrodniczą z terenu jury, a w parku można oglądać pasiekę i pszczelarnię dydaktyczną.

(Źródło - strona o gminie Janów - www.janow.pl)