-
Częstochowa - Mstów
Częstochowa - Mstów
-
Przyrów - św. Anna
Przyrów - św. Anna
-
Koniecpol - Szlaki wodne
Koniecpol - Szlaki wodne
-
Olsztyn - Sokole Góry
Olsztyn - Sokole Góry
-
Janów - Złoty Potok - Ostrężnik
Janów - Złoty Potok - Ostrężnik
-
Poraj - Żarki Letnisko
Poraj - Żarki Letnisko
-
Lelów - Podlesie - Nakło
Lelów - Podlesie - Nakło
-
Niegowa - Mirów - Bobolice
Niegowa - Mirów - Bobolice
- Żarki - Leśniów
-
Koziegłowy - Cynków - Pińczyce
Koziegłowy - Cynków - Pińczyce
-
Myszków - Mrzygłód
Myszków - Mrzygłód
-
Włodowice - Rzędkowice
Włodowice - Rzędkowice
-
Kroczyce-Morsko-Góra Zborów
Kroczyce-Morsko-Góra Zborów
-
Zawiercie - Okiennik Wielki
Zawiercie - Okiennik Wielki
-
Ogrodzieniec - Podzamcze
Ogrodzieniec - Podzamcze
-
Miechów - Rezerwat Złota Góra
Miechów - Rezerwat Złota Góra
-
Dąbrowa Górnicza - Będzin
Dąbrowa Górnicza - Będzin
-
Olkusz - Klucze - Rabsztyn
Olkusz - Klucze - Rabsztyn
-
Chrzanów-Alwernia-Babice
Chrzanów-Alwernia-Babice
-
Kraków i okolice
Kraków i okolice
-
Ojców - Pieskowa Skała
Ojców - Pieskowa Skała
-
Wolbrom - Bydlin
Wolbrom - Bydlin
Regiony
Obiekty polecane
Apartamenty
Domki letniskowe
Gastronomia
Obiekt tygodnia
Hotele
Agroturystyka
Aktywny wypoczynek
Pensjonaty
Schroniska
Newsletter
Najczęściej wyszukiwane
Statystyka
- Wszytkich: 19060613
- W tym roku: 192039
- W tym miesiącu: 66797
- Dziś: 806
- Online: 20
Strażnica obronna NA KAMIENIU Mirów koło Częstochowy
Mirów jest dzielnicą Częstochowy położoną we wschodniej części miasta, na prawym brzegu Warty w pobliżu jej malowniczego przełomu. Graniczy z dzielnicami Wyczerpy i Zawodzie-Dąbie. Znajduje się tutaj bliżej nieznana fortyfikacja wzmiankowana na 1555 rok. Znana obecnie w okolicy jako Skała Balika, wznosi się na lewym brzegu Warty, w odległości około 550 m na północny wschód od mostu na rzece, łączącego Jaskrów z Mirowem. Skała ta jest wapiennym ostańcem, tworzącym rodzaj niewielkiego cypla, wyodrębnionego ze skarpy wysokiego brzegu doliny Warty. Pionowe ściany wapiennego ostańca zapewniają jej niedostępność z dołu, a dostęp od strony szczytu wzniesienia mógł być łatwo odcięty sztucznymi umocnieniami. Wznosząca się na wysokość ponad 20 m nad poziomem Warty, Skała Balika jest doskonałym punktem widokowym, a przy tym odznacza się ciekawym naturalnym ukształtowaniem.
Skała Balika stanowiła podstawę średniowiecznej warowni, czego potwierdzeniem jest charakterystyczna budowa terenu na porośniętym drzewami i krzewami szczycie ostańca. W obrębie tworzonego przez skałę cypla znajduje się niejako kopiec o średnicy około 20 m i wysokości około 2 do 5 m. Kopiec otacza niedostępne urwisko skalne, tylko od jednej strony, od wyżynnego zaplecza oddziela go zachowany w większości wał o wysokości dochodzącej do 1,8 m. Po zewnętrznej stronie przed samym wałem, ciągnie się rów. Wschodni kraniec wału został w czasach powojennych rozkopany przez okolicznych mieszkańców, którzy wybierali stąd kamień na potrzeby budowlane. W miejscu przecięcia wału wyraźnie widać, że ma on regularną konstrukcję, obejmującą ułożone na przemian warstwy kamienia i ziemi. Również otoczony wałem kopiec wygląda na sztuczny nasyp z kamienia i ziemi. Na południowym skraju ostańca, pomiędzy skalnym urwiskiem a kopcem, rozciąga się niewielki plac.
Ukształtowanie terenu na szczycie ostańca opisane wcześniej, przypomina bardzo znane z innych miejscowości grodziska stożkowate. Jest ono dość podobne do grodziska średniowiecznego w Będkowicach koło Krakowa. Wspomniana Skała Balika stanowi jakby miniaturę tego ostatniego obiektu. Wszystko wskazuje na to, że zachowały się tutaj pozostałości średniowiecznej obronnej siedziby rycerskiej w typowej formie wieży na wznisieniu, otoczonej zewnętrznym wałem i podwójną fosą. Fakt ten potwierdza charakterystyczna dla tego typu obiektów obecność szlachetnych gatunków drzew (np. dęby, buki ), silnie odcinająca się od zadrzewienia okolic grodziska ( np. brzozy ). Ponadto na zachodnim skraju wzgórza znajdują się dość wyrażnie wykute w skale stopnie. Najprawdopodobniej prowadziła tędy jedna z dróg na teren warowni.
Rys historyczny
Na terenie dzisiejszej dzielnicy Mirów istniała w średniowieczu wieś królewska, wzmiankowana po raz pierwszy w 1345 r. Przy wiosce tej funkcjonowała warownia, odnotowana tylko raz w dokumencie z 1555 roku, wystawionym przez króla Zygmunta Augusta i dotyczącym przejęcia przez starostwo olsztyńskie niektórych gruntów należących do klasztoru kanoników regularnych w Mstowie. W dokumencie tym wspomina się o opuszczonej warowni na szczycie położonej nad Wartą skały Grodzisko. Z treści dokumentu jednoznacznie wynika, że chodzi tu o skałę wznoszącą się na lewym brzegu rzeki. Również XVI-wieczny kopiarz wspomina o istnieniu nieznanej fortalicji w pobliżu Jaskrowa co obecnie utożsamia się z tą warownią. Zachowane dokumenty milczą jednak na temat tego, kto i kiedy zbudował fortalicję na terenie Mirowa.
Wydaje się, że osobą której można byłoby przypisać budowę warowni w Mirowie, był żyjący w XV w. rycerz Jan Służka z Mirowa. Syn ruskiego bojara, przybyły do naszego Królestwa w charakterze jeńca wojennego, który zrobił szybką karierę, dzięki protekcji Jana Odrowąża ze Szczekocin. Odrowąż należał bowiem do najbardziej wpływowych panów Królestwa (stąd też służba u Odrowąża przyniosła mu przydomek "Służka ) oraz własnym zasługom wojennym. W latach 1426-1455 Jan Służka był dzierżawcą królewskiej wsi Mirów, a w 1436 roku nadano mu polskie szlachectwo. Od 1444 roku został również dzierżawcą Wyczerp. Inną postacią, która mogłaby mieć związek z budową warowni był książę Władysław Opolczyk, który w 1382 r. przekazał sprowadzonym przez siebie z Węgier paulinom warownię na Jasnej Górze i w związku z tym mógł widzieć potrzebę zbudowania sobie nowej siedziby obronnej w rejonie Częstochowy.